空気が読めない人は成功しない
Kuuki ga yomenai hito wa seikou shinai
= Người không đọc được không khí sẽ không thành công
Nếu bạn xem phim Nhật, thì cũng hay gặp chuyện "kuuki ga yomenai" này. Vậy nó là thế nào? Saroma Lang sẽ giải thích cụ thể vì chủ đề này cũng ... khá hay! Định nghĩa thì bạn có thể xem ở từ điển kotobank chẳng hạn.
Trong bài các từ chỉ sự thông minh và các từ chỉ sự ngu ngốc trong tiếng Nhật, Saroma Lang cũng có đề cập tới chủ đề này.
空気を読む kuuki wo yomu có nghĩa đen là "đọc không khí" (kuuki = không khí, yomu = đọc). Và 空気 kuuki chính là bầu không khí mà chúng ta thở (nghĩa đen) hay là bầu không khí theo nghĩa bóng (mà tiếng Nhật thường gọi là 雰囲気 Fun'iki Phân Vi Khí = bầu không khí). Ở đây, việc đọc không khí có nghĩa là bạn quan sát và hiểu được tình hình xung quanh, từ đó biết mình nên làm gì hay không nên làm gì, biết đối phương muốn hay không muốn gì, từ đó hành động cho phù hợp.
Một từ gần nghĩa trong tiếng Việt là "không biết điều", nhưng không trùng hoàn toàn. Vì "không biết điều" có thể là người ta vẫn biết, nhưng cố tình làm khác điều nên làm để có lợi cho bản thân.
空気が読めない kuuki ga yomenai có nghĩa là bạn không hiểu được bầu không khí xung quanh, không biết người xung quanh nghĩ gì và hành động không thích hợp (tức là "hành động ngu ngốc"). Chú ý là, ở đây dùng trợ từ "ga" vì dạng động từ "có thể / không thể" thường đi với "ga" thay vì "wo". Tất nhiên là "kuuki wo yomenai" thì cũng được, lúc này chúng ta coi "kuuki wo yomu" như một cụm từ.
Bạn cần chú ý điều này.
漢字を書く kanji wo kaku = viết hán tự
=> 漢字が書ける kanji ga kakeru = (tôi) có thể viết được hán tự
Tức là chuyển を => が. Tất nhiên vẫn dùng wo cũng không sao!
Việc "không đọc được không khí" này trở thành đề tài khá nóng ở Nhật, và quan niệm phổ biến là: Người không hiểu người khác nghĩ gì sẽ không thành công!
Tôi nghĩ, điều này xảy ra khi một người không thông minh về mặt xã hội (dù về học hành họ lại có thể rất khá!). Tức là, khả năng suy đoán ý nghĩa người khác bị yếu kém, mà nói thẳng ra là chứng tự kỷ (自閉症 Jiheishou = tự bế chứng). Không phải dạng tự kỷ mà các bạn và cả Takahashi hay tự nhận nhé! Là chứng tự kỷ hẳn hoi. Thật ra thì ai cũng có một chút tự kỷ, nhưng tới mức không hiểu người xung quanh nghĩ gì thì nó sẽ gây ra rắc rối, và quả thực rất khó thành công trong cuộc sống.
Tôi ví dụ thế này, ở các nước tiên tiến, bạn cần giữ khoảng cách khi nói chuyện, thường là khoảng 1 mét. Đó là khoảng không cá nhân, không ai muốn bạn xâm phạm cả. Nhiều người Việt đứng quá sát người khác, nên họ mất dần bạn bè. Vì họ không muốn bạn đứng sát sạt họ!
Rất nhiều người mất bạn bè, đặc biệt những bạn bè khôn ngoan, vì họ không hiểu được những quy định ngầm (luật bất thành văn). Vì thế, về cơ bản họ rất khó thành công hoặc không thể thành công.
Social intelligence
Ở các nước phương Tây, người ta đưa ra khái niệm "trí thông minh xã hội", chỉ sự thông minh trong giao tiếp và hiểu ý người khác. Ví dụ, bạn không thể xâm phạm không gian cá nhân (personal space) của họ, mà không gian này có thể thay đổi tùy theo mỗi nước và nền văn hóa. Do đó, bạn cần QUAN SÁT. Nếu không, bạn sẽ mất hết bạn bè. Kinh nghiệm của Takahashi thấy là nhiều bạn rất ít quan sát nên thường không chơi với người nước ngoài được mà chỉ chơi với nhau, rất khó tiến bộ. Thậm chí, nhiều bạn còn không biết các khái niệm của người phương Tây và Nhật Bản.Bạn muốn thông minh về xã hội thì phải chịu khó quan sát và tìm hiểu văn hóa của nước sở tại.
Và mức độ lớn hơn là bạn hiểu lý do. Ví dụ, tại sao bạn không được xâm phạm không gian cá nhân? Vì có nhiều rủi ro xảy ra nếu bạn xâm phạm. Có thể cơ thể bạn có mùi khó chịu, có thể bạn sẽ tấn công họ, đúng không? Chẳng ai chịu rủi ro vì bạn cả, ha ha.
Ngay cả ở Nhật, không ai muốn mời bạn tới nhà, vì đó là không gian cá nhân của họ. Chỉ trừ trường hợp vô cùng thân thiết. Những người làm cùng công ty, cũng chẳng bao giờ thăm nhà nhau mà chỉ tới quán nhậu cuối tuần cùng nhau.
Tóm lại 空気が読めない kuuki ga yomenai có nghĩa là "không suy nghĩ chín chắn" hay "không hiểu được ý của người đối diện", "không hiểu được người đối diện".
Có thể nói tắt là 空気読めない kuuki yomenai (bỏ "ga").
Ngược lại, cũng có quan điểm là 空気を読みすぎると成功しない kuuki wo yomisugiru to seikou shinai = quá hiểu người đối diện sẽ không thành công.
Vì có thể bạn trở thành kẻ ba phải chiều theo ý người khác chứ sao!
Do đó, cái gì cũng phải ở một mức độ hợp lý thôi!
(C) Saroma Lang
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét