Lâu nay tôi không viết bài trên đây mấy vì dạo này thấy tài liệu, cách học cũng vô vàn. Phương pháp nào cũng hứa hẹn "hack não" học ít hiểu nhiều cả. Những người học nhiều phương pháp, nhiều tài liệu thì mãi không giỏi.
Ngược lại, những người chuyên tâm một phương pháp thì lại giỏi.
Tôi gặp khá nhiều người học giỏi cả tiếng Anh lẫn tiếng Nhật, vì một khi bạn đã giỏi tiếng Anh thì cũng sẽ giỏi tiếng Nhật.
Tôi tiếng Anh không tệ, riêng về dịch thuật thì còn có thể viết văn hàn lâm (academic writing) nên vẫn làm công việc dịch tiếng Anh bình thường.
Tóm lại thì không phải là học theo phương pháp nào, sách nào, mà bạn phải QUYẾT ĐỊNH là học giỏi ngoại ngữ, ví dụ tiếng Nhật.
Giống y như kiểu làm giàu vậy, đọc quá nhiều sách, học quá nhiều phương pháp nhưng vẫn không làm, hoặc không làm được, hoặc không có thời gian làm (vì còn mải học) thì chắc chắn không làm giàu được.
Làm giàu bằng ngôn ngữ? Đây là nghề tương đối dễ dàng. Nếu bạn học giỏi ngoại ngữ thì kiếm tiền không khó lắm đâu.
Nhưng kiếm tiền bằng ngoại ngữ thế nào?
Bạn phải có một trong hai khả năng sau:
- Dịch văn bản (phiên dịch/dịch thuật)
- Dịch nói (thông dịch)
Như vậy, việc giỏi ngoại ngữ không chỉ đánh giá bằng bằng cấp mà quan trọng là bạn phải dịch tốt. Dịch tốt thì mới thành nghề được, còn ngôn ngữ chỉ là công cụ giao tiếp.
Điểm khác giữa một người dịch tốt và một người dịch không tốt là gì (tức là giữa một người học giỏi và một người học không giỏi)?
Đó là tư duy về ngôn ngữ, khả năng so sánh và diễn đạt. Như thế, việc học giỏi ngoại ngữ cần bạn phải tư duy tốt và diễn đạt ngôn ngữ mẹ đẻ tốt trước.
Nếu bạn diễn đạt dở, bạn không thể phát triển thành nghề dịch, do đó mà khó kiếm được tiền từ việc giỏi ngoại ngữ.
Ngược lại, nếu bạn giỏi ngoại ngữ thì dù làm việc gì bạn kiếm tiền khá dễ.
Vì nhu cầu dịch thì thời nào cũng rất nhiều và đòi hỏi người dịch giỏi.
Bạn có thể vừa làm việc bạn đang làm, vừa làm tay trái nghề dịch (dịch viết hay dịch nói).
Trước hết là phải tra từ điển
Muốn dịch tốt (ở đây nói chủ yếu về dịch viết) thì phải biết tra từ điển và bám sát vào từ điển đáng tin cậy. Tức là phải có "phẩm cách dịch giả" thì mới có thể thành chuyên gia, từ đó kiếm tiền được.
Sợ nhất là những người "nghĩ mình giỏi" và dịch đại khái mà không tra từ điển. Như thế thì không thể nào phân biệt được "sắc thái" những từ gần nghĩa với nhau. Hai từ khác nhau dịch ra cùng một từ, hay một từ lại dịch ra hai từ khác nhau vv.
Thói quen tra từ điển (tất nhiên là tiếng Nhật) là thói quen của người học giỏi tiếng Nhật và không phải là thói quen của người học không giỏi tiếng Nhật. Nếu chỉ học ăn sẵn kiểu bảng từ vựng đã dịch sẵn rồi thì đương nhiên là không giỏi được (vì chỉ là học máy móc chứ không phải học tư duy ngôn ngữ).
Để học giỏi thì bạn phải có thói quen tra từ điển và dịch những thứ bạn đọc trước. Chẳng mấy mà bạn sẽ giỏi và có thể kiếm tiền từ nghề dịch.
Nếu khéo có thể kiếm được khá nhiều tiền. Ngoài ra, nếu bạn làm một nghề tay phải, và có thêm nghề tay trái là nghề dịch thì bạn khá vững chắc về tài chính.
Cuộc sống cũng sẽ thú vị hơn nhiều vì bạn sẽ học và đọc được nhiều lĩnh vực, lĩnh hội cái hay của nó để phát huy trong công việc và cuộc sống. Bạn là người có kiến thức rộng nên sau này kinh doanh hay làm gì cũng sẽ dễ dàng.
Nhưng đấy là sau khi học giỏi ngoại ngữ đã.
Takahashi