Chủ Nhật, 14 tháng 10, 2018

Vì sao tôi không dạy tiếng Nhật nữa?

Tại lớp Cú Mèo thì tôi có dạy cả tiếng Nhật trình độ N0, cũng khá vui. Nhưng tôi đã phá sản. Vì thế tôi không dạy tiếng Nhật nữa. Tôi nhận ra là: Càng dạy càng phá sản. Thực ra thì bài toán tôi tính từ lâu, nhưng tính tôi nhiệt tình thích giúp mọi người.

Còn công việc gì mà cực nhọc hơn dạy tiếng Nhật nữa.

Dạy học là việc mệt mỏi và hiệu quả kinh tế rất thấp. Từ khi không dạy nữa và tập trung vào việc chính, tôi không còn mệt nữa, có thể tha hồ đi du lịch mà vẫn kiếm bộn tiền.

Tất nhiên, dạy học thì không hẳn là không ý nghĩa mà cũng là cách để học lên trình độ N0. Trong lớp thông qua tương tác thì mọi người có thể tiến bộ.

Tại đây tôi tính bài toán kinh tế để các bạn tránh con đường đi dạy tiếng Nhật, để tránh khổ là chính.

Ảo mộng tiếng Nhật

Dạy tiếng Nhật lương thấp thế nào

Nếu bạn đi dạy thuê thì được khoảng 100 - 150k/tiết 90 phút đúng không nhỉ? Cứ cho là "lương cao" 150k/90 phút, thì bạn kiếm được 100k/h.

Nếu một ngày dạy 8 tiếng và làm 20 ngày/tháng, bạn kiếm được 100k x 8 x 20 = 16 triệu.

Nhìn thì tưởng là "cao". Nhưng thực ra là cực thấp, thấp hơn cả công nhân Samsung nữa.

Vì sao lại nói "ngang trái" như thế?

Vì dạy học không phải là công việc chân tay hết giờ là về. Dạy học đòi hỏi soạn bài, chấm bài, quản sinh vv. Rất nhiều công việc trước và sau giờ học. Để dạy được 1 giờ bạn phải tốn thêm 2 giờ để chuẩn bị và chấm bài, soạn bài.

Như thế, thực ra 1 giờ dạy là 3 giờ lao động. Ai đã từng dạy học thì chắc sẽ biết thôi.

Như thế, nếu lương bạn là 100k/h (vẫn là "cao" trong nghề dạy tiếng Nhật) thì thực tế chỉ có 35k/giờ thôi.

Như vậy là quá thấp so với lương ... công nhân Samsung. Rốt cuộc, học đại học, học tiếng Nhật để đi làm nhận lương của công nhân.

1 giờ dạy tiếng Nhật = 3 giờ lao động

Lương 16 triệu thực ra là lương 5.3 triệu/tháng. Không còn cảm nhận được gì về cuộc sống. Đấy là nếu mà dạy được 8 tiếng/ngày, chứ thật ra, cùng lắm là 4.5 tiếng thôi (tức là 3 lớp/ngày). Tính ra thì sẽ được 4.5 x 100k x 20 = 9 triệu/tháng.

Nếu cày đủ và làm thêm cả thứ 7, chủ nhật thì lương có thể được tối đa là 20 triệu/tháng như một số trung tâm hứa hẹn.

Nhưng như thế thì kiệt sức rất nhanh thôi. Nếu bạn chỉ làm 4 tiếng/ngày, thực chất là bạn làm 12 tiếng/ngày, vất vả hơn dân đi làm.

Do đó, đa số người có năng lực sẽ bỏ việc dạy tiếng Nhật chỉ sau 3 ~ 6 tháng. Vì không chịu nổi và làm cho công ty Nhật tuy chán nhưng cũng được 10 triệu/tháng, mà làm đúng 8 tiếng, hết giờ là về.

Vấn đề của người đi dạy tiếng Nhật

Bị bào mòn sức khỏe, bào mòn cổ họng và phổi ghê gớm. Mà vẫn không tích lũy được, vì lương thực chất là rất thấp. Duy trì được thể lực đã là khó. Nhưng vì đang ở trong vòng xoáy giảng dạy nên không nhìn được "nghịch cảnh" của bản thân, cho tới lúc thân tàn ma dại.

Tất nhiên là tới lúc sẽ đứt bóng mà bỏ dạy, và chuyển qua công ty Nhật làm. Lúc đấy mới có thể thờ phào, không còn cảnh chạy nháo nhào nữa. Sẽ tự hỏi vì sao mình trước đây khổ thế. Khổ là đúng rồi, vì không tính được bài toán kinh tế. Có đi dạy mạt đời mạt kiếp cũng không khá nổi.

Dù là bạn có nghĩ là bạn học được nhiều đi nữa, thì cũng chẳng có gì bù đắp lại được những thứ đã mất. ^^

Người tự mở lớp hay trung tâm tiếng Nhật

Đừng tưởng tự mở lớp hay mở trung tâm là ngon. Cũng vẫn đi dạy trối chết vì giáo viên nghỉ liên tục. Người mở trung tâm có khi còn cực hơn cả người đi dạy nữa. Vì còn phải làm administrator phụ trách quảng cáo, tuyển sinh, trả tiền mặt bằng, lương giáo viên, tạp vụ vv.

Nghề tiếng Nhật có thu nhập rất thấp, thấp hơn tiếng Anh nhiều, nên việc kinh doanh rất khó khăn. Riêng việc chiêu sinh đã tốn rất nhiều công sức. Nếu không khéo sẽ phá sản vì không trả nổi mặt bằng, hoặc học sinh teo tóp dần về số lượng.

Tiếng Nhật không phải là tiếng Anh để mọi người quyết tâm hay trả tiền cao. Ngay cả những phụ huynh đang cho con em học thêm tiếng Anh với học phí cao thì cũng chỉ là do họ ẢO TƯỞNG về sức mạnh tiếng Anh và giá trị mà trường hay tiếng Anh mang lại cho con họ thôi. Chẳng mấy ai học giỏi tiếng Anh cả.

Mọi người tiêu hết tiền tiết kiệm cho con cái học tiếng Anh để tránh PHỨC CẢM TỰ TI về con cái mà thôi.

Không mấy ai sợ phức cảm tự ti tiếng Nhật để trả tiền cao cả. Nên tiếng Nhật thu nhập rất thấp.

Ở đây tôi tính luôn bài toán kinh tế của việc mở trung tâm nhé. Giả sử người dạy là bạn luôn đi.

Bạn muốn thu nhập 20 triệu/tháng, mà làm việc bình thường như người đi làm công, tức là cũng chỉ đủ sống, thì bài toán kinh tế là thế nào?

Thu nhập của bạn là 20 triệu/tháng trong đó:
1 giờ dạy kéo theo 2 giờ lao động
Bạn phải trả 30% thu nhập để duy trì lớp học, mặt bằng, điện nước

Tức là, 1 ngày bạn chỉ làm 8/3 giờ (gần 3 giờ), để nhận được 20 (1 + 0.3) = 26 triệu.

Bạn làm trong 20 ngày nên 1 giờ bạn phải kiếm được:

26000K / (8/3 x 20) = 487.5K.

Bạn kiếm được 500 ngàn một giờ dạy. Vậy 1 tiết dạy (90 phút) phải kiếm được 750K.

Giả sử bạn thu một người 75K thì bạn phải có 10 học sinh trong lớp.

Nếu học sinh học lớp này 5 tiết/tuần thì 1 tháng là 20 tiết x 75K = 1500K. Nếu học 40 tiết (tức là 3 tiếng/ngày) thì là 3000K/tháng. Khóa 2 tháng rưỡi là 7500K, đây là giá tương đối cao đấy.

Tức là thu 75K/giờ là bạn cũng phải hơi đặc biệt chút, chứ các trung tâm đại trà chỉ tầm 50K thôi.

Khó khăn của việc chiêu sinh

Cái khó chính là chiêu sinh: Làm sao duy trì được lớp 10 người liên tục? Bạn sẽ tốn vô vàn công chiêu sinh. Quy luật là sau 1 khóa (2 tháng rưỡi) sẽ rơi rớt một nửa. Ngay cả việc giữ 10 học sinh đã vô cùng khó rồi.

Nếu sau một khóa còn có 5 học sinh, thu nhập bạn lập tức giảm còn khoảng 10 triệu/tháng.

Như vậy, đừng nghĩ là mở trung tâm là sẽ giải quyết được vấn đề. Đây là nếu bạn tự dạy được, còn nếu thuê giáo viên thì dù có ít học sinh bạn vẫn phải trả tiền cho giáo viên. Rốt cuộc, lương bạn cũng chẳng khấm khá gì. Tất cả đều rất khó khăn.

Trừ khi bạn là trung tâm lớn đã có sẵn mặt bằng và thương hiệu, và có sẵn giáo trình để cho "giáo viên trình độ N3" nhai đi nhai lại y như họ được học từ các "giáo viên trình độ N3" khác.

Việc dạy như thế tất nhiên là chưa chắc tốt cho học sinh, thường là phát âm sai hàng loạt, càng học càng yếu kém đi. Rốt cuộc học mãi cũng chẳng ra sao cả.

Lớp học online

Từ các bế tắc của việc học offline, mà chủ yếu là vì lý do kinh tế, thì người ta sẽ nghĩ tới lớp online, cũng là một ảo mộng khác. Vì nếu cứ dạy mãi một nội dung cho học sinh yếu kém và lười học thì khác gì tự sát tinh thần? ^^

Nên là, lớp học online là bước tiến hóa (tưởng là) hợp lý. Bằng cách thâu thành video và phát cho học viên học, người ta sẽ không phải dạy nữa.

Sai lầm là ở chỗ, không hẳn như thế. Học sinh có học cũng sẽ ngủ sâu trong một mớ hỗn tạp tiếng Nhật. Học sinh thích tới lớp để "thầy cô học hộ" chứ không thích xem video.

Sai lầm lớn hơn là, các chương trình này bán giá rẻ như cho, như thế thì vẫn là bài toán cũ: Thu không bù chi.

Vì suy cho cùng, bạn làm video dạy học làm gì. Người ta có sách để học, rẻ hơn nhiều, mà còn không học. Người ta chỉ muốn có người "học hộ" mà thôi.

Quá trình dạy và học tiếng Nhật trở thành "tự sát tập thể" cả thầy lẫn trò.

Vậy lớp học tiếng Nhật phải thế nào?

Phải hợp lý về chi phí và lối sống. Ví dụ nếu tôi kiếm 30$/giờ thì dạy gia sư phải kiếm được 60$/giờ mới bù được chi phí, đấy là không tốn mặt bằng đấy. Chứ nếu tốn mặt bằng vv thì là 90$/giờ, như như thế thì hơi cao so với ở VN.

Tóm lại, nếu có thể dạy gia sư 60$/giờ thì cũng được thôi. Điều kiện là tại nhà của học sinh.

Nếu bạn định kiếm 500K/giờ cho cuộc sống 20 triệu/tháng thì học sinh phải trả 500K/giờ, tức là gấp 10 lần giá thị thường. Vì thế, chỉ nên dạy cho học sinh giàu thôi.

Còn nếu dạy cho học sinh không giàu, thì bạn phải đảm bảo lớp 10 - 20 người, mà không phải tuyển sinh. Tức là trừ phi bạn có mạng lưới cung cấp học sinh sẵn rồi. Đây là điều các trung tâm lớn làm được còn bạn không làm được.

Lớp Cú Mèo và sứ mệnh trong tương lai

Tất nhiên là tôi sẽ vẫn dạy trình độ tiếng Nhật N0 khi có điều kiện và cơ hội. Vì lý tưởng dạy và học tiếng Nhật sẽ còn mãi. Nhưng trước hết phải tìm được con đường hợp lý đã. Khi nào việc dạy và học trở nên vui vẻ và thành công một cách tự nhiên thì mới có thể duy trì lâu dài được.

Trong các phiên bản lớp Cú từ trước đến nay tôi cũng có dạy tiếng Nhật N0 (tức là không có trình độ) rồi, ngoài ra là đầy đủ tài liệu từ N5 tới N1. Làm sao để có thể tập hợp lại được trong một phương pháp và lộ trình hợp lý thì hạ hồi phân giải.

Đó phải là một system tốt, mới mong thành công được.

Đây là câu nói diễn tả tốt tình hình hiện nay: Dạy và học tiếng Nhật là bể khổ, quay đầu là bờ!
Takahashi

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét