Vてもらう và Vてくれる khác nhau thế nào?

Đây là khác nhau cơ bản giữa "V-te morau" và "V-te kureru":

Khác nhau là thế này:

Mẫu câu: AはBにVてもらう A wa B ni V-te morau = A được B làm gì cho
Ở đây A (người được nhận lợi ích của hành động) là chủ ngữ, B là người hành động tạo ra lợi ích của A. Dù là người hành động, về ngữ pháp B lại là đối tượng (nên thành: Bに).

Ví dụ: Suzuki-san wa sensei ni hon wo kashite moratta = Anh Suzuki được giáo viên cho mượn sách.

Mẫu câu: AはVてくれる A wa V-te kureru = A làm gì cho TÔI.
Chủ ngữ câu này là A, người thực hiện hành động V, còn "tôi" nhận lợi ích của hành động đó. Tức là くれる kureru mặc định người nhận là "TÔI".

Câu đầy đủ thì có thể thêm 私に:

• Aは私にVてくれる

Ví dụ:
せんせいは本を貸してくれた Sensei wa hon wo kashite kureta = Giáo viên cho tôi mượn sách
(OR: せんせいは私に本を貸してくれた Sensei wa watashi ni hon wo kashite kureta)

Như vậy, kết luận là:

• Vてくれる: Ai đó làm gì cho tôi (ai đó làm chủ ngữ trong câu luôn)
• Vてもらう: Ai đó (chủ ngữ) ĐƯỢC ai khác (đối tượng, đứng trước に) làm gì cho

Thế thì tại sao lại phải dùng cả V-te morau và V-te kureru cho phức tạp?

Ví dụ:
(1) AにVてもらった = (Tôi) được anh A V (làm gì) cho
(2) AはVてくれた = Anh A V (làm gì) cho tôi

Hai câu này về nghĩa giống nhau, nhưng đứng chủ ngữ khác nhau. Câu (1) thì "tôi" (watashi wa) đứng chủ ngữ, nhưng ẩn đi. Câu (2) thì "anh A" đứng chủ ngữ. Đó là về ngữ pháp. Tức là sự nhấn mạnh khác nhau. Câu (2) thì nhấn mạnh vào anh A, còn câu (1) thì nhấn mạnh vào "tôi" hoặc ai đó nhận lợi ích hành động.

Có thể chủ ngữ không phải là "tôi" mà là anh B: BはAにVてもらった
Vてもらう thì áp dụng rộng hơn vì không bắt buộc người nhận lợi ích là "tôi" mà là bất kỳ ai. (Nếu là "tôi" thì chủ ngữ 私は Watashi wa có thể được lược đi).

Bài liên quan:
Hành động "Cho" và "Nhận" trong tiếng Nhật - Vai trò trong ngữ pháp tiếng Nhật (8/2011)
(C) Saroma Lang