無理 [muri, VÔ LÝ] trong tiếng Nhật không chỉ là "vô lý" trong tiếng Việt, vậy dịch là gì?

Chào các bạn!

Trong tiếng Nhật rất hay sử dụng từ 無理 [muri, VÔ LÝ] nhưng không chỉ có nghĩa "vô lý" như trong tiếng Việt, vậy dịch 無理 như thế nào?

Cách dịch 無理 [muri, VÔ LÝ]: quá khả năng, quá sức, không thể làm được, bất khả năng, phi lý, vô lý v.v.

Người sống ở bên Nhật cũng thường không dịch từ này mà hay nói là "mư-ri" ví dụ "Việc đó hơi mư-ri", 
"Đọc hết từng này tài liệu trong 30 phút thì thật là mư-ri", "Mới học tiếng Nhật 1 năm mà muốn đậu N1 thì mư-ri".

Vì sao 無理 mư-ri lại khó dịch như vậy?

Bởi vì mư-ri có phải dịch khác nhau tùy theo ngữ cảnh, do đó, mọi người có thể hiểu nghĩa nhưng không muốn hay không thể dịch chuẩn ra tiếng Việt. Đặc biệt, nó không chỉ có nghĩa là "vô lý".

Bạn có thể xem các câu ví dụ bằng cách tra từ điển từ 無理.

無理な要求 = yêu cầu phi lý / yêu cầu vô lý

その仕事は一人では無理だ = Công việc đó thì một người không thể làm được

そんな仕事は私には無理です。 = Công việc như thế là quá khả năng của tôi ạ.

無理するな = Đừng cố quá sức (quá khả năng) / Đừng cố gắng quá độ

無理に押すと壊れるよ = Ấn quá mạnh là nó hỏng đấy

Liệu có cách nào dịch 無理 [muri, VÔ LÝ] với một từ tiếng Việt duy nhất cho mọi hoàn cảnh không? Không, việc đó là mư-ri nhé.

Tất nhiên, nghĩa đen (nghĩa gốc) của 無理 là "vô lý, không hợp đạo lý, không có lý", từ đó sinh ra nghĩa khác là làm gì vượt quá khả năng của mình (vốn là chuyện không hợp lý).

Bài tập dịch Nhật - Việt

Câu 1: Dịch ra tiếng Việt

無理に通り抜ける force one's way through ((the crowd))

通り抜ける toorinukeru là tách đám đông ra mà đi, chen qua đám đông. Trong câu này thì "mư-ri" dịch là thế nào?

Takahashi